Καρδιαγγειακός κίνδυνος: συσχέτιση ανάλογα με το εισόδημα

Αυξημένος καρδιαγγειακός κίνδυνος σε καθιστική ζωή

Η καθημερινή καθιστική ζωή ενέχεται να σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Η συσχέτιση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπως αναφέρεται σε μελέτη πρόσφατα δημοσιευμένη στο JAMA Cardiology (2022; DOI: 10.1001/jamacardio.2022.1581).

«Στη σύγχρονη κοινωνία, οι άνθρωποι περνούν όλο και περισσότερο χρόνο καθιστικά. Μελέτες δείχνουν ότι στις ΗΠΑ, ο χρόνος που βρίσκεται κανείς καθιστός έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 1 ώρα την ημέρα την τελευταία δεκαετία».

Η καθιστική ζωή έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνησιμότητας σε διάφορες μελέτες. Τα στοιχεία ωστόσο προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από χώρες υψηλού εισοδήματος και την Κίνα. Τίθεται το ερώτημα εάν μπορεί να είναι συγκρίσιμη η αύξηση του κινδύνου και σε χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος.

Μελέτη από 21 χώρες διαφορετικών επιπέδων εισοδήματος

Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από τη μελέτη Prospective Urban Rural Epidemiology. Στην μελέτη συμπεριλήφθησαν άτομα ηλικίας 35-70 ετών από 21 χώρες υψηλού, μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος που παρακολουθήθηκαν για περίπου 11 έτη.

Ο ημερήσιος χρόνος καθιστικής ζωής προσδιορίστηκε χρησιμοποιώντας το Διεθνές Ερωτηματολόγιο Φυσικής Δραστηριότητας. Ο κύριος στόχος της μελέτης ήταν η ολική θνησιμότητα (από όλες τις αιτίες) όπως και η θνησιμότητα από μείζονα καρδιαγγειακά συμβάντα (καρδιαγγειακή θνησιμότητα, έμφραγμα του μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια).

Η καθιστική ζωή για περισσότερες από 8 ώρες σχετίζεται με σημαντική αύξηση του κινδύνου

Μεταξύ των 105.677 συμμετεχόντων στη μελέτη (μέση ηλικία 50,4 ετών) υπήρξαν 6.233 θάνατοι και 5.696 σοβαρά καρδιαγγειακά συμβάντα (2.349 καρδιακές προσβολές, 2.966 εγκεφαλικά, 671 περιπτώσεις καρδιακής ανεπάρκειας και 1.792 θάνατοι από καρδιαγγειακά νοσήματα) σε διάστημα 11 ετών.

Η περισσότερη ώρα καθιστικής ζωής (τουλάχιστον 8 ώρες ημερισίως) συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο σε σύγκριση με την ομάδα αναφοράς (λιγότερες από 4 ώρες ημερισίως). Αυτό ίσχυε τόσο για τη θνησιμότητα από όλες τις αιτίες όπως και για τη θνησιμότητα από μείζονα καρδιαγγειακά συμβάντα.

Η καθιστική ζωή φαίνεται να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη και σε χώρες με χαμηλότερο εισόδημα

Φαίνεται ότι υπάρχει και συσχέτιση ανάλογα με το επίπεδο εισοδήματος σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος: η αναλογία κινδύνου για καθιστική ζωή >8 ώρες καθημερινά ήταν 1,29 (95-% -CI 1,16-1,44) – σε σύγκριση με χώρες ανώτερου εισοδήματος 1,08 [95% CI 0,98-1,19], p _{αλληλεπίδραση} =0,02).

Η σωματική δραστηριότητα φαίνεται ότι μπορεί να μετριάσει την επίδραση της καθιστικής ζωής

Οι συμμετέχοντες της μελέτης με καθιστική ζωή >8 ώρες την ημέρα είχαν 17-50% (ανάλογα με το επίπεδο σωματικής δραστηριότητας) υψηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάματα σε σύγκριση με εκείνους που ανέφεραν ότι κάθονταν λιγότερο από 4 ώρες την ημέρα και ήταν πολύ δραστήριοι. Ο κίνδυνος μετριάστηκε από περισσότερη σωματική δραστηριότητα.

Οι συγγραφείς καταλήγουν στο ότι «Η μείωση του χρόνου που αφιερώνεται στην καθιστική ζωή και η ταυτόχρνη αύξηση της φυσικής δραστηριότητας μπορεί να είναι σημαντική στρατηγική για τη παγκόσμια μείωση των πρόωρων θανάτων όπως και των καρδιαγγειακών παθήσεων».