Λιπώδης διήθηση του ήπατος

Λιπώδης διήθηση ήπατος τι είναι;

Λιπώδης διήθηση του ήπατος είναι η κατάσταση στην οποία συσσωρεύεται λίπος μέσα στα ηπατικά κύτταρα. Είναι αρκετά συχνή και ανευρίσκεται σε 10-25% των ενηλίκων σήμερα. Το υψηλό αυτό ποσοστό προκύπτει από μελέτες στην Ευρώπη, ΗΠΑ και Ιαπωνία και αποδίδεται στην αυξημένη συχνότητα παχυσαρκίας των πληθυσμών αυτών καθώς και στον σύγχρονο τρόπο ζωής. Σύμφωνα με τον ορισμό μιλάμε για λίπωση του ήπατος όταν 50% και πλέον των ηπατοκυττάρων παρουσιάζουν ενδοκυτταρική συσσώρευση λίπους.

Η διάγνωση συχνά τίθεται εντελώς τυχαία επειδή η νόσος σπάνια προκαλεί ενοχλήματα. Εφόσον διαγνωστεί έγκαιρα και εφαρμοστεί η δέουσα αγωγή τα (όποια) συμπτώματα και εργαστηριακά ευρήματα ανατρέφονται πλήρως.

Εάν εκτός από την λιπώδη διήθηση συνυπάρχει και φλεγμονή του ηπατικού ιστού η πρόγνωση είναι χειρότερη. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται στεατοηπατίτιδα και χαρακτηρίζεται από υψηλή νοσηρότητα. Μπορεί κανείς να φανταστεί ότι σε ένα ήδη επηρεασμένο ήπαρ, όπως το αλκοολικό ήπαρ, η πιθανότητα ανεπανόρθωτης καταστροφής του ήπατος είναι υπαρκτή. Οδηγούμαστε στην ηπατική κίρρωση με υψηλό ποσοστό θνησιμότητας.

Μορφές

Διακρίνουμε δύο είδη λίπωσης του ήπατος: την απλή λιπώδη διήθηση και την λιπώδη διήθηση με συνοδό φλεγμονή (στεατοηπατίτιδα). Αιτιολογικά διακρίνουμε την αλκοολική και την μη αλκοολική μορφή με την πρώτη να είναι η πιο συχνή.

Αιτιοπαθογένεια

Ο ακριβής μηχανισμός παθογένεσης δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρος. Το κυριότερο αίτιο / μηχανισμός είναι η αυξημένη αντίσταση των ιστών στην δράση της ινσουλίνης. Με τον τρόπο αυτό απαιτούνται όλο και μεγαλύτερες δόσεις ινσουλίνης για να υπάρξει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Για ποιο λόγο ορισμένα άτομα αναπτύσσουν επιπλέον και φλεγμονή (στεατοηπατίτιδα) ή και κίρρωση δεν είναι απόλυτα γνωστό.

Άλλά αίτια λίπωσης του ήπατος είναι τα ακόλουθα:

• Σακχαρώδης διαβήτης
• Διατροφικές διαταραχές, παχυσαρκία
• Διαταραχές μεταβολισμού των λιπιδίων
• Υπολευκωματιναιμία
• Χημικά ουσίες
• Χρήση φαρμάκων (πχ κορτιζόνη)
• Λοιμώξεις
• Εγκυμοσύνη

Συμπτώματα

Τα κλινικά συμπτώματα της λιπώδους διήθησης του ήπατος είναι μηδαμινά έως ανύπαρκτα και όταν υπάρχουν εντελώς άτυπα. Άλλοτε αναφέρονται άτυπα ενοχλήματα στο δεξιό υποχόνδριο και αίσθημα βάρους ή φουσκώματος. Κατά την κλινική εξέταση ο ιατρός μπορεί ενδεχομένως να ψηλαφήσει ένα διογκωμένο ήπαρ. Η κλινική εικόνα σπάνια εκδηλώνεται με γενικότερη αδυναμία, καταβολή δυνάμεων, ανορεξία, εμέτους, απώλεια βάρους, ίκτερο, πυρετική κίνηση ή συλλογή ασκιτικού υγρού στην κοιλιά.

Διάγνωση

Η διάγνωση της λιπώδους διήθησης του ήπατος θα βασιστεί στην κλινική εξέταση όπως περιγράφηκε, τον εργαστηριακό έλεγχο και το ατομικό αναμνηστικό. Ενδεχομένως να συνυπάρχει και χρήση ή κατάχρηση αλκοόλ.

Ο εργαστηριακός έλεγχος περιλαμβάνει αιματολογικές εξετάσεις, κυρίως του ήπατος αλλά όχι μόνον. Απαραιτήτως ζητούνται εργαστηριακά για να αποκλειστεί η πιθανότητα ιογενούς ηπατίτιδας ή άλλων μεταβολικών νοσημάτων (πχ αιμοχρωμάτωση).

Απαραίτητη θεωρείται η υπερηχογραφική απεικόνιση της άνω κοιλιάς και του ήπατος. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις επιβάλλεται και η λήψη βιοψίας ήπατος. Ιδίως όταν η διάγνωση δεν είναι βέβαιη ή υπάρχει λόγος να καθοριστεί η βαρύτητα της νόσου. Τούτο όμως σπάνια είναι αναγκαίο.

Θεραπεία

Το λιπώδες ήπαρ δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί φαρμακευτικά. Η θεραπεία βασίζεται στην αντιμετώπιση του υποκείμενου αίτιου. Έτσι σημαντικά κρίνονται τα ακόλουθα βήματα:

• Άμεση διακοπή του αλκοόλ και όλων των χημικών ή φαρμακευτικών ουσιών που καταναλώνονται και κρίνονται ή είναι αποδεδειγμένα ηπατοτοξικά.
• Αντιμετώπιση και σωστή ρύθμιση του σακχαρώδους διαβήτη.
• Απώλεια βάρους.
• Σωστή διατροφή και συστηματική και τακτική κίνηση/γυμναστική.
• Αντιμετώπιση μεταβολικών νοσημάτων εφόσον αυτά υπάρχουν.

Επιπλοκές

Οι πιθανές επιπλοκές εξαρτώνται από το υποκείμενο αίτιο και το χρονικό διάστημα της επιβλαβούς ηπατικής τοξικότητας. Στην λίπωδης διήθηση από παχυσαρκία ή σακχαρώδη διαβήτη η αναγέννηση του ήπατος συχνά είναι ικανοποιητική. Το ίδιο ισχύει και για την ήπια μορφή αλκοολισμού.

Κατά την παρατεταμένη έκθεση του ήπατος σε ηπατοτοξικές ουσίες (συχνότερο αίτιο αλκοόλ) οι βλάβες του ήπατος είναι προχωρημένες. Η συνοδός μακροχρόνια φλεγμονή και καταστροφή των ηπατοκυττάρων οδηγεί σε κίρρωση του ήπατος με όλες τις επιπλοκές. Η κατάσταση αυτή χαρακτηρίζεται από υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα.

τελευταίες ενημερώσεις: